تصویری منحصربه‌فرد از عرض‌داشت عبدالرشید دیلمی به شاه‌جهان
عبدالرشید دیلمی، از برجسته‌ترین خوشنویسان و نستعلیق‌نویسان ایرانی در سده‌ی یازدهم هجری، جایگاهی بی‌بدیل در تاریخ هنر خوشنویسی ایران و هند دارد. او، که خواهرزاده و شاگرد ممتاز میرعماد، استاد بی‌همتای خط نستعلیق بود، با بهره‌گیری از تعلیمات عموی خود به مرتبه‌ای دست یافت که نامش در زمره‌ی ماندگارترین هنرمندان این عرصه ثبت شد. عبدالرشید دیلمی در دربار شاه‌جهان و اورنگ‌زیب، با اتکا بر مهارت بی‌نظیر خود در خط و هنر کتابت، به مناصب عالی دست یافت و اعتبار ویژه‌ای کسب کرد. او در شهر آگرا که در دوران گورکانی به‌عنوان یکی از مراکز فرهنگی و هنری مطرح بود، به پاس شایستگی و چیره‌دستی‌اش، مسئولیت‌های مهمی از جمله کتابداری خاصه‌ی سلطنتی را بر عهده گرفت. مورخان و تذکره‌نویسان شبه‌قاره به اتفاق نظر دارند که تا دوران عبدالرشید، خوشنویسی با چنان ظرافت و استادی در آن سرزمین ظهور نکرده بود. آثار او نه‌تنها از لحاظ زیبایی بصری، بلکه از حیث عمق هنری و کیفیت اجرایی نیز سرآمد دوران خود به شمار می‌رود و همچنان در میان علاقه‌مندان هنر ایرانی و اسلامی مورد توجه و تحسین است. تصویر فوق، عرض‌داشت عبدالرشید دیلمی به شاه‌جهان را به نمایش می‌گذارد که با سرنامه‌ی «الله اکبر» آغاز شده است. این سند نفیس به خط نستعلیق نگاشته شده و عبدالرشید در دو سطر پایانی چنین می‌نویسد: «التماس می‌نماید که احوال جاگیر بنده بعرض اشرف برسد و بعد از آن هر حکمی که در باب بنده صادر شود محض رفاهیت بنده خواهد بود و حقیقت منصب بر حضرت ظاهرست. » این سند ارزشمند با تزئیناتی از طلا و رنگ در میان سطرها آراسته شده است. نواری از طلا پیرامون متن را احاطه کرده و حاشیه‌ها به‌صورت ساده طراحی شده‌اند. ابعاد این اثر ۲۹.۸ در ۱۹.۶ سانتی‌متر است. همچنین، مهری بر پشت صفحه ثبت شده که عبارت «بنده‌ی شاه‌جهان عبدالرشید دیلمی» را دربر دارد؛ هرچند تاریخ دقیق آن خوانا نیست. این اثر بی‌نظیر گواهی است بر پیوند عمیق فرهنگی و هنری ایران و هند و نشان می‌دهد که چگونه خوشنویسی ایرانی در دربارهای گورکانی هند به اوج شکوفایی رسید.