کتابخانه مرکزی دانشگاه مسلمانان علیگر معروف به کتابخانه مولانا آزاد، دارای بیش از شانزده هزارنسخه کتاب خطی است. بنیان این کتابخانه در سال 1877 همزمان با تأسیس کالج شرقی انگلیسی محمدان توسط لرد لیتون، نایب السلطنه وقت بریتانیا در شبه قاره گذاشته شد. بعدها این کتابخانه به نام وزیر آموزش و پرورش، پژوهشگر نامدار، سیاستمدار و مبارز آزادی خواه مولانا آزاد مزین شد.
بخش نسخ خطی این کتابخانه شامل بیش از شانزده هزار کتب خطی است که نسخههای کمیابی چون نسخه خطی قرآن کریم بر روی پوست به خط امیرالمومنین, حضرت علی (ع) و نسخه منحصر به فردی از نهج البلاغه در میان آنها مشاهده می شود. چندین فرمان از پادشاهان گورکانی مانند بابر، اکبر، شاه جهان، شاه علم و اورنگ زیب و همچنین تعداد قابل توجهی نگاره و مینیاتور در این کتابخانه وجود دارد. در میان نقاشی های دوره مغول، لاله سرخ، شاهکاری از منصور نقاش، هنرمند دربارجهانگیر در این مجموعه وجود دارد. آثار ارزشمند سانسکریت درباره هندوئیسم که به فارسی ترجمه شده اند نیز در کتابخانه موجود است که یکی از آنها بهاگوات گیتا است که توسط ابوالفیض فیضی ترجمه شده است.
بیانیه مأموریت این کتابخانه بدین شرح است:
« مؤسسهای پیشرو و پویای ممتاز در زمینههای آموزش، پژوهش و نوآوری، برای دستیابی به اهداف ملی هند خودکفا، تکنولوژی محور و مدرن. ایجاد یک نظام آموزشی مدرن و یکپارچه، مطابق با سیاست آموزشی جدید، برای توسعه پایدار جامعه و آیندهای بهتر برای همه.»
مجموعه کتب خطی این کتابخانه توسط مرکز بین المللی میکروفیلم نور دیجیتال سازی شده است و دسترسی به نسخه دیجیتال این کتابها از طریق سفارش نسخه در تارنمای این مرکز امکان پذیر است.
منبع: برگرفته ازتارنمای کتابخانه مولانا آزاد دانشگاه علیگر