توصیه نامه‌ای از میرزا شفیع مستوفی صدراعظم امین الدوله و حاجی محمدحسین خان مستوفی الممالک به فرمانفرمای هند
پس از شکایت و عرض حالی که وارث حاجی کربلایی محمد طهرانی، یعنی تنها دختر او که همسر آقاسی بیگ طهرانی بوده به واسطه دو پسرش آقا علی و آقا صفرعلی به شخص فتحعلی شاه قاجار در باب ماترک حاجی مذکور و معطل ماندن اموالش در هندوستان می کنند، شاه هم شکایت ایشان را به صدراعظم میرزا محمد شفیع مستوفی مازندرانی امین الدوله صدراعظم می فرستد. صدراعظم هم پس از بررسی فرمان شاهی، دادخواهی وارثین را به میرزا محمدحسین مستوفی الممالکِ دیون اعلی احاله می دهد تا در این مورد با دولت کمپانی مذاکره نماید. پس از بررسی و عرض حالی که توسط خانواده متوفی به دولت ایران می شود و بررسی هایی که دیوان اعلی انجام می دهد، مراسلاتی بین طهران و کلکته یعنی دربار فرمانفرمای هند و کمپانی هند شرقی انگلیس صورت می گیرد و دو نوه حاجی کربلایی محمد طهرانی روانه هندوستان می شوند تا املاک و دارایی های او را را رسیدگی و تصرف نموده و به مادر خود تحویل دهند. آنچه از محتوای این نامه مشخص است، دولت کمپانی تا حدوی برای تسریع کار وارث، دستورات و انتظاماتی را برقرار کرده بوده اما مجددا مطالبی از جانب ایشان به دربار ایران اظهار شده که صدراعظم و مستوفی الممالک برای بار دوم این نامه را به فرمانفرمای هند می نویسند که با توجه به اینکه مدتی است وکلای وارث به هند سفر کرده اند، خبری از ایشان و حصول نتیجه به دربار طهران نرسیده است. اگر مطلوب وکلای وارث حاصل شده و دارایی های حاجی کربلایی محمد طهرانی به تصرف ایشان رسیده است که نیاز به پیگیری ندارد ولی در غیر اینصورت کمپانی وکلایی را مشخص نمایند تا در امر تصرف و رسیدگی به اموال مذکور ایشان را یاری نمایند. در بخش هایی از این سند آمده است:
بنا بر این طریقه دوستی را مستلزم است که در آن مملکت رجوع داشته باشند، به دستیاری و محبت و حمایت ... لهذا که چون مرحوم عمده التجار حاجی کربلایی محمد طهرانی در آن حدود به تجارت مشغول بوده، در این اوقات داعی حق را لبیک اجابت گفته، پاره ای املاک و اموال و مطالبات او معطل شده، و وارث شرعی او منحصر به یک نفر صبیه است که زوجه عالیشان حاجی آقاسی بیگ طهرانی و دو نفر اولاد آقا علی نام و آقا صفرعلی نام از او دارد که هر دو ایشان از جمله چاکران و خدمتگذاران خلافت نشانند، به اشاره امر اشرف همایون پادشاهی، عالیجاه رفیع جایگاه.... امیر الامرای العظام معتمد الدوله میرزا محمد شفیع امین الدوله العلیه و حاجی محمد حسین خان مستوفی الممالک سرکار دیوان اعلی درین باب مراسلات به آن یک جهتی نشان قلمی و ارسال و آقا علی و آقا صفرعلی نام ولدان او که وکیل صبیه مرحوم مزبور اند، روانه آن حدود شده اند، که املاکات و اموال و مطالبات را متصرف شوند. الی حال مشخص و معلوم نگردیده بود که حمایت آن یک جهتی باعث انتظام امر ایشان گردیده یا اینکه معوق مانده. بنابرین مجدد اظهار می شود که چنانچه الی حال امر انتظام پذیر شده، فهو المطلوب و الا که معوق باشد قدغن دارند که اموال و املاک مرحوم مزبور را تسلیم وکلای مذکور نموده، کس توسل نمایند که مطالبات او را به حیطه وصول رسانند و آنها هم به وارث مرحوم مزبور رسانیده [باشند] .
این سند در مجلد ۱۱۸ مجموعه اسناد دیجیتال سازی شده مرکز بین المللی میکروفیلم نور از اسناد فارسی آرشیو روابط خارجی آرشیو ملی هند، ذیل اسناد سال ۱۸۱۱ به شماره پوشه ۳۶۹ وجود دارد.
فهرست نویسی و خوانش سند: دکتر محمدرضا بهزادی