شماره سى دى: 10/19                 موضوع: فرهنگ نامه
شماره كتابخانه: 629/527
نام كتاب: سراج اللغه
نام مؤلف: سراج الدين على خان آرزو
نام كاتب: سيد احمدتاريخ كتابت: 1260 ه
نوع خط: نستعليق برگ: 186 سطر: 13 زبان: فارسى
آغاز: امابعد حمد واضح جميع صفات و صلوات بر افصح و افضل موجودات مى گويد... سراج الدين على خان...
توضيحات: اين كتاب در مورد الفاظ و اصطلاحات شعراى متاخر كه در هيچ كتاب لغتى مثل فرهنگ جهانگيرى و سرورى و برهان قاطع نيست. مشتمل بر دو قسم كه بر اساس حروف الفبا مرتب شده است. قسم اول: در بيان الفاظ مشكل و معنى آن است، قسم دوم: در مورد لغاتى كه معانى آن اگرچه معروف و معلوم است ليكن در صحت آن ترديد وجود دارد.
 

شماره کتابخانه : 1019                          موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: فرهنگ رشيدی
نام مؤلف: عبد الرشيد بن عبد الغفور الحسينی المدنی التتوی
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 620 زبان: فارسی
آغاز: ستايشی که آرايش سرنامه هر سخن و بپرائش ديباچه هر نوو کهن و برازش خامه...
توضيحات: اين رساله فرهنگ اعتقادی باداشتن محتويات مشترک فرهنگ جهانگيری و فرهنگ سروری می باشد ولی مطالب غير ضروری را حذف کرده است و مضی و تعريف دقيق و هجامی لغات را ارايه کرده است. اين اثر در سال 1064 هجری (4-1653 ميلادی) تکميل شد.
نسخه حاضر در وضع خوبی است ولی انجام آن افتاده. اسم کاتب و تاريخ کتابت آن ذکر نشده.
 

شماره کتابخانه : 487                      موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: بحر الفضايل
نام مؤلف: محمد بن قوام بن رستم
نوع خط: شکسته تعداد صفحات: 322 زبان: فارسى
آغاز: حمد و سپاس مر خدای راکه ملا يک و الناس در نعت... امابعد چنين گويد که محمد بن قوام بن رستم بن احمد...
توضيحات: قسمت اول اين کتاب به نعات نا مانوس وغير متداول می باشد که در ادبيات زبان عربی، فارسی و ترکی ديده ميشود. اين فرهنگ نامه به ترتيب الفبا تنظيم و در بيست و هشت باب تقسيم شده است. قسمت دوم اين کتاب چهارده باب دارد که دارای اطلاعات کلی در مورد پيامبر اسلام (ص) اسامی روز و ماهها وارده در تقويم های مختلف و اسامی شهر و وغير می باشد. اسم کاتب و تاريخ کتابت آن ذکر نشده است.
 

شماره کتابخانه : 549                 موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: بحر اللغات
نام مؤلف: شکر الله
نام کاتب: سيد اسماعيل رضوی تاريخ کتابت:1280 هجری (64-1863 م)
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 912 زبان: فارسى
آغاز: حمد العلام احدی ذوی الافهام تحقيق دقايق اللغات العربيه و شکر الوهاب ابدی اولی الالباب فيقول العبد محمد بن طيب يوسف الهروی و سميتها بحر الجواهر...
توضيحات: اين کتاب فرهنگ فارسی و عربی است و گرد آورنده اصلی آن شيخ حسين بن شيخ حسن چشتی بوده. اين اثر در سال 1069 هجری (59 – 1658 ميلادی) به تکميل رسيد که مصادف با سال اول جلوس شاه اورنگ زيب بود. نسخه فعلی را بااضافاتی چند شکر الله بنا به دستور مير فرخنده علی خان آصف جاه نظام دکن تدوين کرده و سيد اسماعيل رضوی آنرا بنا بدستور نواب راشد الدوله در سال 1280 هجری (64-1863 ميلادی) کتابت کرده است.
 

شماره کتابخانه : 524               موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: بحر العجم
نام مؤلف: لالا.... چند بهار
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 1236 زبان: فارسى
آغاز: بهار آفرينی که گلبرگ زبان انسان را استعداد نکهت سخن کرامت فرموده ديباچه بهار عجم...
توضيحات: اين کتاب فرهنگ مهم لغات فارسی، حکايات و محاورات است که مورد استفاده شعرائ نويسندگان زبان قديم و جديد فارسی بوده در سال 1162 هجری (49-1748 ميلادی) به پايان رسيده است. اسم کاتب و تاريخ کتابت آن ذکر نشده است.
 

شماره کتابخانه : 523                      موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: برهان قاطع
نام مؤلف: محمد حسين بن خلف التبريزی
نوع خط: شکسته تعداد صفحات: 792 زبان: فارسى
آغاز: ای راهنمايی بهر زبان در افواه بر رأی معنی آرای ارباب دانش و ضمير آفتاب ضيای اصحاب بينش روشن و هويدا باشد که چون کمترين بندگان ابن خلف تبريزی محمد حسين...
توضيحات: اين کتاب اثر مهمی در زمينه فرهنگ نامه فارسی است و مراجعات مخصوصی به فرهنگ نامه ديگر مثل "فرهنگ جهانگيری" مجمع الفارس" وغير دارد. اين اثر به عبد الله قطب شاه گلکنده تقديم شده بود و مشتمل بر يک ديباچه نه فايده و بيست و هشت گفتار و يک خاتمه ميباشد. اين کتاب در سال 1062 هجری (52-1651 ميلادی) گرد آوری شده است. اسم کاتب و تاريخ کتابت آن ذکر نشده است.
 

شماره کتابخانه : 502                   موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: فرهنگ فرّخی
نام مؤلف: محمد محی الدين
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 462 زبان: فارسى
آغاز: بعد الحمد... بدان که هيچمدان مستغرق بحر عصيان و غريق لجّه معصيت اين لغات غريبه فارسيه از کتب متداوله معتبره...
توضيحات: اين کتاب فرهنگ لغات عربی و فارسی است و مشتمل بر طبقه بندی شيوه و سبک های مورد استفاده در فرهنگ نامه های مختلف می باشد و در چهار روش تقسيم شده است. اين اثر در سال 1245 هجری (30-1829 ميلادی) تکميل يافت. محمد عباس مخمور در سال 1249 هجری (34-1833 ميلادی) کتابت آنرا بپايان رساند.
 

شماره کتابخانه : 516                       موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: فرهنگ جهانگيری
نام مؤلف: جمال الدين حسين اينجو بن فخر الدين حسن
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 940 زبان: فارسى
آغاز: آنکه را... زبانها حرف اوّل نام اوست آن همی گويد اله اين ايزد و آن تنکری
امّا بعد نگارنده اين کتاب و گذارنده اين ابواب ابن فخرالدين حسين جمال الدين حسين انجو...
توضيحات: اين کتاب فرهنگ منحصر به فرد بالغات نادر فارسی با اظهارات شاعرانه است. کار اين اثر در زمان شاه اکبر و در دوره حکومتی جهانگير پايان يافت به اسم همان نامگذاری شد. اين کتاب مشتمل بر يک مقدمه در فن فرهنگ نگاری، بيست و چهار باب و يک خاتمه ميباشد و در سال 1017 هجری (1609-1608 ميلادی) به تکميل رسيد و نسخه تجديد نظر شده آن در سال 1032 هجری (23-1622 ميلادی) تقديم شاه جهانگير شد. اسم کاتب و تاريخ کتابت را ندارد.
 

شماره کتابخانه : 505، 504                           موضوع: فرهنگ نامه
نام كتاب: کشف اللغات و الاصطلاحات
نام مؤلف: عبد الرحيم بن احمد سور
تاريخ کتابت: 1038 هجری (29 – 1628 ميلادی)
نوع خط: نستعليق تعداد صفحات: 1492 زبان: فارسى
آغاز: بعد الحمد... امّابعد حمد و صلوة می گويد اضعف العباد و خادم الفقرا فقير حقير بنده رب غفور عبد الرحيم بن احمد سور...
توضيحات: فرهنگنامه جامع لغات و عبارات غير عادی زبان عربی و فارسی است و عمدتاً به لغات و اصطلاحات مورد استفاده در تصوف می پردازد. اين رساله در سال 950 هجری (44-1543 ميلادی) به تکميل رسيده بود. فاقد اسم کاتب است ولی در سال 1038 هجری (29-1628 ميلادی) کتابت شده است.