به همت و تلاش مدیریت و کارکنان مرکز بین المللی میکرو فیلم نور ،کار اسکن از نسخ کتابخانه مولانا آزاد علیگر جلد اول پس از یکسال و نیم به اتمام رسید و هم اکنون فهرست این کتابخانه در وب سایت این مرکز در دسترس عموم قرار دارد.
این مجموعه شامل 2008 نسخه و 257596 برگ می باشد که تنها، کار تهیه میکروفیلم از این گنجینه دو سال به طول انجامید.
کتابخانه علیگر در سال 1875 در شهر عليگر مدرسهاي به نام مدرسة العلوم توسط سر سيّد احمد خانبراي بالا بردن سطح دانش مسلمانان تأسيس گرديد. اين مدرسه بعدها توسعه يافت و در سال 1877 به نام «محمدن انگلو اورينتل كالج» بافعاليّت بيشتر به كار خود ادامهداد. توسعة روز افزون اين دانشكده اساس دانشگاه اسلامي عليگر را بنا نهاد. درسال 1920 اين دانشكده با نام«دانشگاه اسلامي عليگر»، آغاز به كار كرد. هرچند انديشه و نظرات سرسيّداحمد خان هميشه مورد بحث بوده و مخالفتهاي زيادي با افكار ونظريّات وي در زمينة مسائل اسلامي و سياسي گرديده است. اما امروز دانشگاه عليگر به عنوان معتبرترين مركز آكادميك اسلامي و پشتوانةبزرگ علمي وفرهنگي مسلمين در هند به شمار ميآيد.
در كنار شعبههاي مختلف علوم جديد، دانشگاه اسلامي عليگر داراي كتابخانهاي عظيم با گنجينههاي كم نظير و نادر علمي وفرهنگي است كه به همّت اين مرد بزرگ بسياري از نفايس آثار اسلامي از گزند حوادث محفوظ گرديده است. سرسيّد احمد خان همزمان باتأسيس دانشگاه، كتابخانة شخصي خود را به اين مركز علمي و اسلامي هديه كرد. اين كتابخانه با مجموعة كتابهاي اهدايي ديگر، به نامكتابخانة «لرد ليتن» فرماندار كل بريتانيا در هند ناميده شد. در سال 1924 تا 1926 صاحب زاده آفتاب احمد خان رياست دانشگاه را به عهدهداشت. وي توجّه خاصّي نسبت به توسعة كتابخانه مبذول كرد و كتابخانة شخصي خود را كه مجموعهاي نفيس از كتابهاي حقوقي كه هنگامتحصيلاتش در دانشگاه كمبريج جمعآوري كرده بود را به كتابخانه دانشگاه اهدا نمود. همچنين بودجهاي براي خريد كتابهاي مورد استفادةدانشجويان در نظر گرفته شد. خريد كتابها در زمينة علوم مختلف باعث اعتبار علمي بيشتر كتابخانه و دانشگاه گرديد. همچنين اهدا بسياري ازمجموعههاي نفيس شخصي متعلّق به اساتيد و بزرگان، امرا و رجال باعث تقويت بنية علمي كتابخانه شد. در سال 1948 دكتر ذاكر حسين بهعنوان رئيس دانشگاه اسلامي عليگر برگزيده شد. توجّه وي به كتابخانه و ضرورت گسترش فضاي مناسبتر براي نگهداري كتابها وامكاناتبيشتر براي پاسخگويي به مراجعين، زمينهاي را فراهم آورد تا رئيس دانشگاه با حكومت مركزي و مركز اعانة دانشگاهها در اين زمينه تبادلنظر داشته باشند. وي توانست مبلغ يك ميليون و سيصد هزار روپيه براي ساختمان جديد كتابخانه از حكومت مركزي دريافت نمايد. سنگبناي ساختمان جديد كتابخانه در سال 1955 توسط جواهر لال نهرو اولين نخست وزير هند پس از استقلال نهاده شد. اين ساختمان كه يكي ازبهترين نمونههاي معماري اسلامي و هندي است توسط مهندس فياض الدّين طراحي و به مرحله اجرا گذشته شد. ساختمان جديد در سال1960 افتتاح گرديد و به پاس خدمات مولانا ابوالكلام آزاد، متفكّر و نويسندة معروف هند، به نام كتابخانة مولانا آزاد ناميده شد. اين كتابخانهاكنون در مركز دانشگاه عليگر قرار گرفته است. كتابخانه در دو طبقه داراي سه سالن بزرگ براي مطالعه با ظرفيت 1800 نفر ميباشد. هر سالنداراي سه بخش، بخش مطالعه داراي 280 كرسي، بخش مرجع 150 كرسي و سالن جديد 130 كرسي است. كتابخانة آزاد با ظرفيّت بيش ازيك ميليون كتاب داراي 884703 جلد كتاب در زمينة علوم مختلف است. مجموعة نسخ خطّي اين كتابخانه تا سال 1996 بالغ بر 14560نسخه به زبانهاي فارسي، عربي، اردو وسانسكريت گزارش گرديده است.